Τι είναι η διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια
Η προσβολή των ματιών στους ασθενείς
με σακχαρώδη διαβήτη είναι συχνή
Διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια καλείται η προσβολή του αμφιβληστροειδή που προκαλείται από τον σακχαρώδη διαβήτη. Οι βλάβες που προκαλούνται μπορεί, αν δεν αντιμετωπισθούν, να οδηγήσουν σταδιακά σε τύφλωση. Η οφθαλμική νόσος εκδηλώνεται τόσο συχνότερα, όσο ο διαβήτης διαρκεί περισσότερο. Έτσι το 80% των ασθενών που πάσχουν από διαβήτη θα εμφανίσουν αμφιβληστροειδοπάθεια μετά από 10 χρόνια. Η συχνότητα όμως εμφάνισης μπορεί να μειωθεί σημαντικά αν ο ασθενής παρακολουθείται συστηματικά από οφθαλμίατρο και ρυθμίζει σωστά το σάκχαρο του.
Ποια είναι τα αίτια της διαβητικής αμφιβληστροειδοπάθειας
Η διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια οφείλεται στη βλάβη των αγγείων του αμφιβληστροειδή. Η υπεργλυκαιμία προκαλεί καταστροφή των κυττάρων μέσα στο τοίχωμα των αγγείων με αποτέλεσμα τα αγγεία να χάνουν τη στεγανότητα τους και να γίνονται πιο διαπερατά και εύθρυπτα. Η αγγειοπάθεια αυτή μπορεί να οδηγήσει σε ισχαιμία του αμφιβληστροειδή και στη συνέχεια στην ανάπτυξη παθολογικών αγγείων.
Ποιες είναι οι μορφές της διαβητικής αμφιβληστροειδοπάθειας
Υπάρχουν δυο μορφές διαβητικής αμφιβληστροειδοπάθειας
- Η μη παραγωγική διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια, που ονομάζεται και διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια του υποστρώματος. Είναι η πιο απλή μορφή και μπορεί να υποστρέψει αν η το σάκχαρο του αίματος ρυθμιστεί ικανοποιητικά και συγχρόνως ρυθμιστεί η αρτηριακή πίεση.
- Η παραγωγική διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια. Είναι η πιο σοβαρή μορφή και συνοδεύεται από την δημιουργία παθολογικών αγγείων (νεοαγγεία) που μπορεί να οδηγήσουν σε σοβαρή αιμορραγία στο υαλοειδές, αποκόλληση αμφιβληστροειδη και νεο αγγειακό γλαύκωμα.
Μη παραγωγική διαβητική
αμφιβληστροειδοπάθεια με τις
χαρακτηριστικές μικροαιμορραγίες
και τα εξιδρώματα
μέσα στον αμφιβληστροειδή
Παραγωγική διαβητική
αμφιβληστροειδοπάθεια
με τις χαρακτηριστικές αιμορραγίες
μπροστά από τον αμφιβληστροειδή
Οίδημα ωχράς κηλίδας
σε ασθενή με διαβήτη
Κάποιοι ασθενείς, ανεξαρτήτως μορφής της αμφιβληστροειδοπάθειας, μπορεί να εκδηλώσουν οίδημα της ωχράς κηλίδας, που οφείλεται σε διαρροή υγρού και λιπιδίων από τα προσβεβλημένα αγγεία, μέσα στην ωχρά κηλίδα.
Ποια είναι τα συμπτώματα της διαβητικής αμφιβληστροειδοπάθειας
Στα αρχικά στάδια της μη παραγωγικής διαβητικής αμφιβληστροειδοπάθειας μπορεί να μην υπάρχουν συμπτώματα. Καθώς όμως η νόσος εξελίσσεται μπορεί να εμφανιστούν συμπτώματα που περιλαμβάνουν:
Το οπτικό πεδίο ενός διαβητικού ασθενή με μέσης
βαρύτητας αμφιβληστροειδοπάθεια
- Μαύρα στίγματα που ακολουθούν τις κινήσεις του ματιού και είναι σαν επιπλέουν
- Θολή όραση που μπορεί να έχει εμφανίζεται και να περνά γρήγορα
- Σκοτεινές περιοχές στο οπτικό πεδίο
- Δυσκολία στην όραση τη νύχτα
- Ξεθωριασμένα χρώματα
- Σοβαρή μείωση της όρασης
Τα συμπτώματα είναι συνήθως και στα δύο μάτια, αν και μπορεί να είναι διαφορετικής μορφής και έντασης.
Η σοβαρή μείωση της όρασης θα συμβεί είτε λόγω οιδήματος της ωχράς κηλίδας είτε λόγω αιμορραγιών στον αμφιβληστροειδή ή το υαλοειδές.
Πως γίνεται η διάγνωση της διαβητικής αμφιβληστροειδοπάθειας
Ο οφθαλμίατρος θα βάλλει τη διάγνωση με μια απλή οφθαλμοσκόπηση. Φλουραγειογραφία θα
χρειαστεί προκειμένου να διαπιστωθεί αν υπάρχουν ισχαιμικές περιοχές στον αμφιβληστροειδή, αν έχει εμφανιστεί οίδημα της ωχράς κηλίδας ή αν έχει προχωρήσει η αμφιβληστροειδοπάθεια στην παραγωγική μορφή. Οπτική τομογραφία συνοχής (OCT) χρειάζεται για την εκτίμηση και την παρακολούθηση του οιδήματος της ωχράς
Παράγοντες κινδύνου της διαβητικής αμφιβληστροειδοπάθειας
Φωτογραφία βυθού, φλουοραγγειογραφία και OCT σε ασθενή με διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια
Τόσο όσοι πάσχουν από διαβήτη τύπου 1 (νεανικός διαβήτης) όσο και όσοι από διαβήτη τύπου 2 (διαβήτης των ενηλίκων) βρίσκονται σε κίνδυνο να αναπτύξουν διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια. Περίπου οι μισοί από τα άτομα που θα διαγνωσθούν με διαβήτη έχουν ήδη εκδηλώσει κάποιας μορφής αμφιβληστροειδοπάθεια και όσο ταχρόνια περνούν τόσο η πιθανότητα αυξάνεται, έτσι που 20 χρόνια μετά την εκδήλωση διαβήτη όλοι με τα΄που 1 διαβήτη και το 60% με τύπου 2 θα έχουν διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια.
Αν και το επίπεδο γλυκόζης στο αίμα σχετίζεται με την πιθανότητα εμφάνισης αμφιβληστροειδοπάθειας, δεν μπορεί να προσδιοριστεί με ακρίβεια ποιο είναι το ασφαλές. Γενικά θεωρείται ότι η γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη, που δείχνει τα επίπεδα υπεργλυκαιμίας σε βάθος χρόνου, πρέπει να είναι γύρω στο 7 για να μειώνονται οι κίνδυνοι προβλημάτων από τα μάτια.
Η εγκυμοσύνη στις γυναίκες με διαβήτη θεωρείται σοβαρός παράγοντας κινδύνου για την εμφάνιση ή την επιδείνωση της αμφιβληστροειδοπάθειας.
Η υψηλή αρτηριακή πίεση και η υψηλή χοληστερίνη αποτελούν επίσης άλλους σημαντικούς παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο μια αμφιβληστροειδοπάθεια να χειροτερέψει.
Πως αντιμετωπίζεται η διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια
Εξαιρετικά σημαντική είναι η πρόληψη. Κάθε ασθενής με διαβήτη πρέπει να ελέγχεται από τον οφθαλμίατρο κάθε 6 μήνες ή μόλις αντιληφθείπρόβλημα στην όραση του, ενώ οι έγκυες γυναίκες με διαβήτη πρέπει να εξετάζονται κάθε 3 μήνες. Η προληπτική εξέταση θα οδηγήσει σε γρήγορη αντιμετώπιση όλων εκείνων των εκδηλώσεων που μπορεί να προκαλέσουν σοβαρή μείωση της όρασης.
Η θεραπευτική αντιμετώπιση περιλαμβάνει:
Ασθενής με παραγωγική
αμφιβληστροειδοπάθεια που
υπεβλήθη σε φωτοπηξία
με LASER. Φαίνονται οι
βολές του LASER στον
αμφιβληστροειδή
Παραγωγική διαβητική
αμφιβληστροειδοπάθεια με
σοβαρή αιμορραγία στο
υαλοειδές που θα πρέπει
να αντιμετωπισθεί με
υαλοειδεκτομή και LASER
-
Φωτοπηξία με LASER, που μπορεί να είναι τοπική για τη βελτίωση του οιδήματος της ωχράς, είτε διάχυτη για την πρόληψη και την εξάλειψη παθολογικών αγγείων.
-
Ενέσεις μέσα στο μάτι, είτε κορτιζόνης είτε anti-VEGF παράγοντα, για την υποχώρηση του οιδήματος της ωχράς.
-
Υαλοειδεκτομή που είτε θα αφαιρέσει αίμα από την κοιλότητα του ματιού, είτε θα αφαιρέσει μεμβράνες που θα μπορούσαν να προκαλέσουν αποκόλληση αμφιβληστροειδή είτε τέλος θα αποκαταστήσει μια υπάρχουσα αποκόλληση του αμφιβληστροειδή.
Σε κάθε περίπτωση ο ασθενής πρέπει να ρυθμίζει ικανοποιητικάτο σάκχαρο του αίματος, την αρτηριακή πίεση, την χοληστερίνη του και να κόψει το κάπνισμα.